شرایط و مدارک مورد نیاز جهت گرفتن کد بورسی یا کد معاملاتی
همه ما بارها وسوسه شده ایم که در بورس سرمایه گذاری کنیم. اما خیلی ها حتی نمی دانند که چطور می شود کد بورسی گرفت و از کجا. این مقاله جواب این سوالات است، آنهم به زبان شیرین فارسی و قابل فهم برای آدمیزاد. شرایط و مدارک مورد نیاز جهت گرفتن کد بورسی یا کد معاملاتی به شرح ذیل می باشد:
شرط “اول قدم” آنست که “کُد دار” باشی!
کد بورسی شناسهای است که از سه حرف اول نام خانوادگی و ۵ عدد تصادفی تشکیل میشود. این کد منحصربهفرد است و هر سرمایه گذار فقط میتواند یک کد بورس داشته باشد برای مثال اگر نام خانوادگی من “کنعانی” باشد مثلاً میشود ”کنع۱۷۹۳″. ما با این کدها در بازار سرمایه زندگی میکنیم. خرید و فروش داریم، سوابق و اطلاعات فعالیتهایمان در بازار سرمایه را نگهداری و ارزیابی میکنیم و … .
به کد معاملاتی، کد سهامداری یا کد بورسی هم میگویند، با این کد، خرید و فروش همه ابزارهای مالی مجاز در بازار سرمایه (سهام، عرضه اولیه، حقِ تقدم، اوراق مشارکت، صکوک و …) برایمان امکانپذیر است.
محدودیت سنی هم داریم؟
خرید سهام و سرمایهگذاری در بورس شرط سنی ندارد؛ یعنی ما با هر سنی میتوانیم کد معاملاتی بگیریم و در بورس خرید و فروش کنیم. کد معاملات آنلاین (آنلاین) هم داریم که برای گرفتن آن باید حداقل دیپلم داشته باشیم. این یعنی تقریباً باید بیشتر از ۱۸ سالمان باشد تا بتوانیم آنلاین با کد خودمان خرید و فروش کنیم. البته خرید و فروش سهام برای افرادی که زیر ۱۸ سال سن دارند، آنلاین نیست و توسط مراجعه حضوری پدر آنها انجام می شود.
چه مدارکی لازم است؟
اگر می خواهیم برای خودمان و اعضای خانواده کد بورسی بگیریم، کافی است مدارک زیر را آماده کنیم و به یکی از شعب کارگزاریای که انتخاب کرده بودیم، مراجعه کنیم.
- اصل و کپی کارت ملی (پشت و رو) و شناسنامه (صفحه اول و توضیحات)
- پر کردن فرم مشخصات مشتریان حقیقی و فرمهای مربوط به دریافت کد معاملاتی آنلاین
- اعلام شماره حساب بانکی و شبای آن (که در فرمی که کارگزاری میدهد، به تائید شعبه بانکی که در آن حساب داریم، رسیده باشد)
چطور آنلاینش کنم؟
همزمان با گرفتن کد معاملاتی، میتوانیم درخواست کد آنلاین هم بدهیم و مستقیماً هم خرید و فروش کنیم. برای این کار باید به سؤالات “آزمون بر خط” پاسخ دهیم که نشاندهنده شناخت کافی ما از معاملات آنلاین بورس است. برای آنلاین کردن کدمان سه کار اضافه تر باید انجام دهیم:
- برقراری ارتباط بین حساب بانکی ما و حساب آنلاین کارگزاری
- پاسخ به سؤالات آزمون معاملات آنلاین
- تکمیل فرم قرارداد معاملات آنلاین مشتریان حقیقی
بعضی کارگزاریها برای انجام این خدمات، امکان ارسال مدارک به همراه گواهی امضاء از دفترخانه را هم فراهم کردهاند (روش غیرحضوری). همین خدمات غیرحضوری میتواند یکی از دلایل انتخاب کارگزاری باشد، چرا که در وقت ما صرفهجویی میکند و سرعت میبخشد.
کِی “کُدم“ آماده می شود؟
کارگزار، اطلاعات ما را در سامانه معاملاتی بورس ثبت میکند و اگر اطلاعات شناسنامهای ما با مشخصات ثبت شده برای کد ملی ما در سامانه بورسی یکی باشد و کد بورسی هم از قبل داشته باشیم، نهایتاً طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت (۱ تا ۲ روز کاری) کد معاملاتی آنلاین ما صادر شده و از طریق پیامک (SMS)، به تلفن همراه و نشانی ایمیل ما ارسال میشود. اگر هم همزمان با کد بورسی تقاضای کد آنلاین کرده باشیم، معمولاً ظرف ۲ روز کاری کد بورسی ما آماده شده و یک روز بعد (روز کاری) هم کد آنلاین ما حاضر میشود.
آزمونش چقدر سخته؟
اگر بخواهیم آنلاین معامله کنیم (که همه ما می خواهیم) باید آزمون اطلاعات بورسی بدهیم. اینجا هیچ سوالی از اطلاعات عمومی یا موضوعات شخصی و … نیست. فقط اطلاعات بورسی. اما اگر سنمان یا مدرکمان اجازه نمی دهد که آنلاین باشیم و فقط با کد آفلاین می توانیم معامله کنیم، نیازی به آزمون نیست (مثلاً بچه شیرخواره یا مادربزرگ سالخورده که نمی تواند آزمون دهد). این آزمون تستی است و اطلاعات اولیه موردنیاز ما را می سنجد. معمولاً خود کارگزاریها کمکمان می کنند تا از عهده آزمون بربیاییم. این آزمون چون با هدف اطمینان از داشتن اطلاعات در زمینه انجام معاملات طراحی شده، نمونه سؤالات آن در اینترنت هم وجود دارد و قبولشدن در آن سخت نیست.
چقدر وقتم را می گیرد؟
گرفتن کد بورسی چند قدم کلیدی مثل تشکیل پرونده فیزیکی و الکترونیکی در یک کارگزاری، احراز هویت (همان تطبیق شناسنامه و کد ملی با چهره ما)، پر کردن چند فرم، دادن آزمون و تمام. این مراحل در حالت عادی “کمتر از نیم ساعت” زمان می خواهد.
اگر حضوری مراجعه کرده باشیم باید زمان رفت و برگشت را هم به آن اضافه کنیم و اگر کارگزاری ای که به آن مراجعه کرده ایم شلوغ باشد، باید زمان معطلی در صف را هم به آن اضافه کنیم. معمولا اول صبحها و زمانهایی که بورس خیلی رشد ندارد کارگزاریها خلوت هستند. البته ممکن است ما روشهای غیر حضوری مثل استفاده از دفاتر پیشخوان دولت یا انجام آنلاین برخی مراحل را انتخاب کرده باشیم که زمان آن مراحل را هم باید اضافه کنیم. در مورد این مراحل در قسمتهای بعد توضیح می دهیم.
جمع بندی: هنوز سوال دارم!
بیشتر ما شرایط سنی و تحصیلی گرفتن کد بورسی را داریم. کافیست مدارکی را که در این مقاله گفتیم را جفت و جور کنیم و مراحل را قدم به قدم طی کنیم. برای اینکار باید بهترین کارگزاری را انتخاب کنیم که آن را در مقالات دیگر توضیح می دهیم.
اگر هم فکر می کنیم خواندن این مقاله برای دوستانمان هم مفید است، می توانیم آن را به آنها هم توصیه کنیم. شاید به واسطه شما، دیگران هم به این بازار جذاب پیوستند.
نویسندگان:
دکتر مهدی کنعانی (مدرس دانشگاه و مشاور سرمایه گذاری)
فرزانه تاجداری (مشاور ارشد بورس و سرمایه گذاری)
برچسب:بورس, سرمایه گذاری در بورس